BALKANLARIN GELECEĞİ SIRLARLA DOLU

Yazan: Rüştü Şenyüz (Bosna Hersek / Tuzla)
Twitter: @rustusnyz

ÖN SÖZ
Hırvatistan'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinden HDZ (Hırvat Demokratik Birliği) partisi adayı Kolinda Grabar Kitarović zaferle ayrıldı. Hırvatistan'da cumhurbaşkanının, yasaları veto etme hakkı yok. 2013'ün Temmuz ayında AB üyesi olan, işsizliğin yüzde 21 seviyesinde seyrettiği 4.4 milyon nüfuslu ülkede cumhurbaşkanı, dışişleri ve savunma politikalarında söz sahibi... Genel seçimler ise seneye düzenlenecek.

HDZ KİMİN PARTİSİ?
Franjo Tudjman... Hırvatistan'ın Yugoslavya'dan ayrıldıktan sonraki ilk devlet başkanı... Bir sözünde, "Karım, Müslüman, Yahudi veya Sırp olmadığı için çok mutluyum" demiştir. Başkanlığı süresince yürüttüğü insan hakları, azınlık hakları ve ırk ayrımcılığına dayanan politikaları nedeniyle, Avrupa Birliği Tudjman'ın ölümüne dek Hırvatistan'la ilişkilerini askıya aldı. Kitarović'in zaferi ile HDZ, Tudjman'ın ölümünden sonra ilk kez bir seçimi kazandı.

SEÇİM SONUÇLARININ ANALİZİ
Hırvatistan Parlamentosu Başkanı ve SDP Yönetim Kurulu Üyesi Josip Leko, cumhurbaşkanlığı seçimini SDP'nin kaybetmediğini, sadece SDP adayının kaybettiğini söyledi.
Çevredeki her ülkede 1990 öncesine dönüldüğüne dair haberler yapılıyor. Bu HDZ'nin devlet içinde çeteleşmeye yakın örgütlenmesinin ilk adımı olarak görülüyor. "25 sene öncesinden ders alınmamış olunacak ki, yeniden HDZ adayı seçimi kazandı" deniliyor internet medyasında...

"SORUNLAR AYNI KALIR"
Hırvatistan'da HDZ, Bosna'da SDA ve Sırbistan'da iktidarda eski SRS'lilerin olması bazılarının gözünü çok korkutuyor. Kolinda Grabar döneminde Slovenya ile ilişkilerin değişmeyeceği, klasikleşmiş problemlerin çözümünün zor olduğu ve sorunların aynı kalacağı öngörülüyor.

SLOVENLER UMUTSUZ!
Slovenya devlet televizyonunda seçim sonucu yapılan analizlerde, iki ülke arasındaki sorunların iki cumhurbaşkanından hangisi seçilirse seçilsin, hasır altı edilemeyeceği belirtildi. Kolinda Grabar, görevi resmen devraldıktan sonra iki ülke arasındaki sorunların aylar içinde çözülebileceğine inandığını söyledi.

"BOSNA'DA 3. ENTİTE ADIMLARI"
Kitarović, Bosna Hersek medyasında yer alan açıklamasında ise, "Dayton Antlaşması'nı yükseltmek gerekir. Eğer Bosna Hersek bir şey yapmazsa, muhtemelen kantonlar bunun içinde olacak. Bosna'da 3. entite için adımlar atılacak. Bu konuda en sonunda ABD ile AB adım atmak zorunda kalacak. Ağırlıklarını koymaları gerekecek" dedi.

SIRPLAR DA KÖTÜMSER 
Hırvatistan'daki Sırp Ulusal Konseyi Başkanı Milorad Pupovać ise şunları söyledi: "Kısa zamanda Hırvatistan ile Sırbistan ilişkileri düzelemez. Kitarović, Sırbistan'ın AB sürecini kontrol etmek istiyor. Sırbistan ile ilişkiler 1 yıl içinde asla iyi olmayacaktır. Zagreb hükümeti aleyhine çalışıp, Sırbistan'daki Hırvat azınlığı korumaya çalışacaktır." (Sırbistan'daki Hırvat azınlık çoğunlukla Vojvodina Bölgesi'nde. Sırplar onlara, Hırvat azınlık olarak değil, bölgedeki Katolikler olarak bakıyor).

KONSEYİN DÖRDÜNCÜ ÜYESİ!
Kitarović'in seçilmesi, Bosna Hersek'te de yankı uyandırdı. Bosna Hersek vatandaşları, espri ile karışık ülkelerindeki 3'lü Cumhurbaşkanlığı Konseyi'ne atıfta bulunarak, "Kitarović konseyin 4. üyesi oldu" diyor...